Từ 1/7/2025: Trốn đóng BHXH, BHTN, BHYT có thể bị truy cứu trách nhiệm Hình sự

Tháng 8 8, 2025 LuatHaChau 0 Comments

Từ ngày 01/7/2025, hành vi trốn đóng BHXH, BHYT, BHTN sẽ bị xử phạt nghiêm theo quy định mới tại Luật BHXH 2024 và có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Điều 216 Bộ luật Hình sự nếu có dấu hiệu gian dối hoặc vi phạm kéo dài. Bài viết dưới đây sẽ giúp doanh nghiệp và người sử dụng lao động hiểu rõ các mức xử phạt trốn đóng BHXH, nắm bắt quy định mới về bảo hiểm xã hội từ 1/7/2025, từ đó chủ động phòng tránh rủi ro pháp lý và bảo vệ quyền lợi hợp pháp cho người lao động.

Từ 1/7/2025: Trốn đóng BHXH, BHTN, BHYT có thể bị truy cứu trách nhiệm Hình sự

1. Căn cứ pháp lý mới có hiệu lực từ 01/7/2025

Từ ngày 01/7/2025, các quy định mới trong lĩnh vực bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế và bảo hiểm thất nghiệp chính thức có hiệu lực theo:

+ Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024, đặc biệt là Điều 39;

+ Luật Bảo hiểm y tế sửa đổi năm 2024, đặc biệt là Điều 48b;

+ Và Điều 216 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017.

Các quy định mới này tăng cường xử lý nghiêm khắc hành vi trốn đóng BHXH, BHYT, BHTN, đặc biệt trong trường hợp có dấu hiệu gian dối hoặc thủ đoạn nhằm lách luật, gây ảnh hưởng đến quyền lợi người lao động.

2. Những hành vi nào bị xem là trốn đóng BHXH, BHTN, BHYT?

Theo quy định mới, sau 60 ngày kể từ thời hạn phải thực hiện nghĩa vụ đóng mà không thực hiện, doanh nghiệp/cá nhân sử dụng lao động có thể bị xử phạt hành chính nếu có một trong các hành vi sau:

– Không đăng ký hoặc đăng ký không đầy đủ số người lao động phải tham gia BHXH bắt buộc, BHTN;

– Không lập hoặc lập thiếu danh sách tham gia BHYT;

– Khai báo tiền lương thấp hơn quy định để làm căn cứ đóng BHXH, BHTN hoặc BHYT;

– Không đóng hoặc đóng không đầy đủ số tiền đã đăng ký cho cơ quan BHXH sau khi đã bị cơ quan có thẩm quyền đôn đốc.

👉 Lưu ý: Trong trường hợp có lý do chính đáng (ví dụ thiên tai, dịch bệnh, khủng hoảng tài chính có xác nhận của cơ quan nhà nước), hành vi có thể được xem xét miễn xử phạt.

3. Trường hợp nào bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Điều 216 BLHS?

Nếu sau khi đã bị xử phạt hành chính, người sử dụng lao động vẫn tiếp tục vi phạm và có dấu hiệu gian dối hoặc dùng thủ đoạn khác để không đóng hoặc đóng không đầy đủ BHXH, BHYT, BHTN trong từ 6 tháng trở lên, thì sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Điều 216 Bộ luật Hình sự.

Mức xử lý hình sự được phân theo cấp độ:

Trường hợp vi phạm	Hình phạt với cá nhân	Hình phạt với pháp nhân
Gian dối, trốn đóng từ 50 – dưới 300 triệu hoặc 10 – dưới 50 người	Phạt tiền 50 – 200 triệu, cải tạo không giam giữ đến 1 năm hoặc tù từ 3 – 12 tháng	200 – 500 triệu đồng
Trốn từ 300 – dưới 1 tỷ, 50 – dưới 200 người, hoặc tái phạm	Tù 6 tháng – 3 năm	500 triệu – 1 tỷ đồng
Trốn ≥1 tỷ đồng, hoặc ≥200 người, hoặc không đóng tiền đã thu của NLĐ	Tù 2 – 7 năm	1 – 3 tỷ đồng
Hình phạt bổ sung	Cấm hành nghề/chức vụ 1 – 5 năm; phạt tiền bổ sung từ 20 – 100 triệu đồng

4. Vì sao doanh nghiệp cần đặc biệt lưu ý từ 01/7/2025?

– Các cơ quan chức năng sẽ tăng cường thanh kiểm tra, giám sát và xử lý nghiêm những doanh nghiệp trốn đóng hoặc cố tình chây ỳ nghĩa vụ BHXH, BHTN, BHYT.

– Các khoản nợ bảo hiểm phát sinh trước ngày 01/7/2025 nhưng chưa xử lý, sau mốc thời gian này sẽ bị áp dụng chế tài mới – nghiêm khắc và mạnh tay hơn.

– Không chỉ bị xử lý hành chính hoặc hình sự, đơn vị vi phạm còn bị:

+ Buộc nộp đủ số tiền và tiền lãi chậm đóng (0,03%/ngày);

+ Không được xét thi đua – khen thưởng, thậm chí bị loại khỏi các chương trình hỗ trợ doanh nghiệp.

4. Doanh nghiệp cần làm gì ngay từ bây giờ?

Từ ngày 01/7/2025, các quy định mới về xử lý vi phạm BHXH, BHYT, BHTN sẽ là hành lang pháp lý chặt chẽ nhằm bảo vệ người lao động và tăng cường tính tuân thủ của doanh nghiệp. Do đó, Doanh nghiệp cần:

– Rà soát lại toàn bộ danh sách lao động, tránh bỏ sót người phải đóng bảo hiểm
– Điều chỉnh lại mức lương đóng BHXH, BHYT, BHTN đúng với thực tế, không hạ thấp để giảm chi phí
– Xử lý dứt điểm nợ đọng BHXH trước 1/7/2025 để tránh rủi ro hình sự
– Tham vấn luật sư hoặc chuyên gia để xử lý nợ đọng BHXH trước ngày 01/7/2025 nhằm tránh bị xử phạt nặng.

📞 Liên hệ tư vấn ngay

Nếu doanh nghiệp bạn đang có vướng mắc liên quan đến BHXH, BHTN, BHYT, hoặc cần đại diện pháp lý khi bị kiểm tra, xử lý, hãy liên hệ đội ngũ luật sư của chúng tôi:

CÔNG TY LUẬT HÀ CHÂU
📞 Hotline: 096 432 1234
📧 Email: luathachau@gmail.com

Xem thêm: 10 THAY ĐỔI LỚN CỦA LUẬT BHXH 2024